Vuur maken met Pyriet

[Sipsdump]

Ik was verdwaald op wikipedia, en las dat pyriet ook gebruikt van worden om vuur mee te maken. En jawel, jijbuis geeft ons het bewijs:

Pyrite and steel

Ik had hier zelf nog nooit van gehoord, iemand anders wel ervaring mee?

[Trailtraveller]

Ik heb het wel eens geprobeerd met pyriet , niet bewust maar ik probeerde diverse stenen, was ik denk ik een jaar of 16. Ik kreeg er toen niet veel vonken uit. Maar het was een beetje spelen en niet echt serieus.

Dus of het echt goed werkt, zou ik geen echt antwoord op kunnen geven.

[koenfm]

Markasiet werkt ook.

[galemys]

De termen marcasiet en pyriet worden vaak door elkaar gebruikt. Ze zijn chemisch hetzelfde (een verbinding van ijzer en zwavel, FeS2) maar verschillen in kristalstructuur.

Ik heb via Diederik Pomstra (http://www.het-stenen-tijdperk.nl/) marcasietknollen aangeschaft en die werken prima om vuur mee te maken in combinatie met een stuk vuursteen en een onbehandeld stuk tondelzwam dat ik tot een soort wol had geschraapt, hier staan wat foto´s van het hele proces:

http://s162.photobucket.com/albums/t258/galemys/Marcasite%20firestarting/

Het hoge ijzergehalte is goed aan de stukken marcasiet te voelen in de hand, ze zijn een stuk zwaarder dan gewone steensoorten.
Ik heb een hamer gebruikt om de ene knol open te maken (de buitenkant is erg geoxideerd dus het binnenste werkt beter om vonken te krijgen) en dan krijg je het mooie stervormige patroon in de binnenkant goed te zien. Hier moet je op slaan of goed langs schrapen met het stuk vuursteen om vuur te kunnen maken. De oranjegekleurde vonkjes die af en toe geproduceerd worden zijn zwak en slecht te zien in daglicht maar blijven relatief lang branden. Na een paar keer slaan of schrapen is duidelijk te ruiken dat er zwavel in het gesteente zit. Het is een hele kunst om de vonken goed op je tondel te richten maar met wat geduld lukt het iedere keer weer.

Grt,

Tom

PS
Door het slaan/schrapen ontstaat veel fijn gruis dat de tondel kan bedekken en zo juist verhindert dat er een vonkje goed terecht komt dus als het te lang duurt voordat er een vonkje gloeit is het handiger om de tondel gruisvrij te maken of wat nieuwe tondelzwamschraapsel te gebruiken.

PS PS

de techniek werd in de oertijd ook in de lage landen gebruik, in de Belgische grot Trou du Chaleux (provincie Namen) is ooit een stuk marcasiet/pyriet gevonden met een duidelijk schraapspoor, ontstaan bij het produceren van vonken

[oud deelnemer 4]

pyriet werkt wel, maar een staal is stukken makkelijker
heb zelf heel wat pyriet kapot kestagen voor ik vuur had, terwijl een goed vuurstaal bij mij wel in een of twee keer lukt

[Sipsdump]

[quote="tilia"]
pyriet werkt wel, maar een staal is stukken makkelijker
heb zelf heel wat pyriet kapot kestagen voor ik vuur had, terwijl een goed vuurstaal bij mij wel in een of twee keer lukt
[/quote]

Ja ik zag al in wat andere filmpjes dat dat pyriet uit elkaar brokkelt als je er tegen aan tikt. Ik was gewoon verbaasd dat dat ook kon. Ik kende het alleen van vroeger als gekkengoud.

[galemys]

[quote="Sipsdump"]
Ja ik zag al in wat andere filmpjes dat dat pyriet uit elkaar brokkelt als je er tegen aan tikt.[/quote]

Marcasiet is inderdaad een bros materiaal dat bij harde slagen op de straalvormige binnenlijnen kan breken. Daarom is een schraapbeweging met het stuk vuursteen handiger dan er echt op te slaan.

Grt,

Tom

[Roel]

IK wilde reageren....maar kan me slechts bij Tom aansluiten....

[oud deelnemer 4]

ik vraag me af hoe vaak je zo'n groot pyriet kristal vind

[galemys]

[quote="tilia"]
ik vraag me af hoe vaak je zo'n groot pyriet kristal vind
[/quote]

Zo'n mooi kubusvormig pyrietkristal zal wel zeldzaam zijn maar marcasietknollen schijnen regelmatig te vinden te zijn in kalkafzettingen zoals bij Calais & Dover (handig, want daar vind je ook vuursteen). Door hun hoge soortelijk gewicht blijven ze na stormen in ondiepe kommen bij het strand achter heb ik ooit ergens gehoord.

Ik kan zo gauw op internet niet vinden of marcasietknollen ook in de krijt- & mergelafzettingen in Limburg voorkomen, er is daar in ieder geval wel een prehistorische vuursteenmijn.

Grt,

Tom

[koenfm]

[quote="galemys"]
Zo'n mooi kubusvormig pyrietkristal zal wel zeldzaam zijn maar marcasietknollen schijnen regelmatig te vinden te zijn in kalkafzettingen zoals bij Calais & Dover (handig, want daar vind je ook vuursteen). Door hun hoge soortelijk gewicht blijven ze na stormen in ondiepe kommen bij het strand achter heb ik ooit ergens gehoord.

Ik kan zo gauw op internet niet vinden of marcasietknollen ook in de krijt- & mergelafzettingen in Limburg voorkomen, er is daar in ieder geval wel een prehistorische vuursteenmijn.

Grt,

Tom
[/quote]

Er zijn meerdere vuursteenmijntjes.
De grap is wel dat je in een mergelgroeve meer vuursteen vindt dan in een vuursteenmijn.
In de vuursteenmijn werd het verzameld, in mergelgroeven was het afval en ligt het vaak in stapels op de grond.

Ik ben overigens nooit Markasiet of Pyriet (of andere kristallen) tegengekomen in mergelgroeves hier in de omgeving.

Edit:
Ik denk zelfs dat je meer kans hebt tussen het afval van de steenkolenmijnen.
Er zijn nog steeds afvalbergen zat hier in de omgeving, misschien dat ik als ik binnenkort tijd heb eens ga zoeken.