Tonderzwam

Wat voor soort gebruik je en waarvoor? Hoe maak jij het liefst een kampvuur?
Plaats reactie
GdoubleU
Berichten: 7
Lid geworden op: 30 jan 2019, 13:09
Locatie: Wuustwezel Antwerpen (België)

Tonderzwam

Bericht door GdoubleU »

Als volledig from scratch beginnende bushcrafter was ik tijdens mijn wandelingen met de hond in het bos al wel eens enkele zwammen tegengekomen. Omdat ik op toch vertrek binnen enkele maanden dacht ik dus om die al te gebruiken om tondel te maken. Ik dacht een tonderzwam te weten staan, een mooie grote maar die heb ik dus niet teruggevonden :-\ wel vond ik er enkele kleintjes. Nu toen ik thuiskwam was er eentje van al stuk. De buitenkant ziet er wel uit als een tonderzwam als ik het opzoek maar de binnenkant is heel anders. Ligt het nu aan mij, of is deze gewoon al te droog en misschien te hard gerot?

Wie oh wie kan me even een antwoord geven :D alvast bedankt!
Bijlagen
IMG_5555.JPG
IMG_5555.JPG (1.73 MiB) 5616 keer bekeken
IMG_5554.JPG
IMG_5554.JPG (1.51 MiB) 5616 keer bekeken


Roely
Berichten: 1471
Lid geworden op: 26 aug 2012, 12:40

Re: Tonderzwam

Bericht door Roely »

Ik kan de foto's niet zien.
Mischien is het handiger om gewoon katoenen watten met vaseline in te smeren. En dat mee te nemen. Of vind je dat te modern.

Ow zie de foto's nu wel, kan er niets zinnigs over zeggen helaas. Tja het enige dat ik op mijn tonderzwam kan gaan springen (bij wijze van spreken) en dat die nog niet kapot gaat.

Weet je wat ook een leuk project is, katoen verkolen in een leeg gesloten blikje met wat gaatjes in de bodem. Toch ook nog een beetje old 'school.

Have fun


GdoubleU
Berichten: 7
Lid geworden op: 30 jan 2019, 13:09
Locatie: Wuustwezel Antwerpen (België)

Re: Tonderzwam

Bericht door GdoubleU »

Roely schreef:Ik kan de foto's niet zien.
Mischien is het handiger om gewoon katoenen watten met vaseline in te smeren. En dat mee te nemen. Of vind je dat te modern.

Ow zie de foto's nu wel, kan er niets zinnigs over zeggen helaas. Tja het enige dat ik op mijn tonderzwam kan gaan springen (bij wijze van spreken) en dat die nog niet kapot gaat.

Weet je wat ook een leuk project is, katoen verkolen in een leeg gesloten blikje met wat gaatjes in de bodem. Toch ook nog een beetje old 'school.

Have fun
Oké dan haha die is dus gewoon rot als snot ;D hier kwam die buitenste laag er dus gewoon meteen af. Ze zullen al oud zijn dan. Maar is het dan wel tonderzwam denk je?

En ja leuk, ik test zowat alles een beetje uit wat ik vind momenteel en probeer zoveel mogelijk te vinden wat me het beste gaat. Dus zal ik zeker eens proberen! Thanks!


Gebruikersavatar
Martin Outdoors
Berichten: 2192
Lid geworden op: 03 apr 2014, 18:26
Locatie: Waar ik vanavond slaap.

Re: Tonderzwam

Bericht door Martin Outdoors »

Zo heb ik de tonder zwam ook wel eens van een boom gehaald , als het kruimelt is hij oud en dood (volgens mij) en ik hoef hem dan niet voor tondel , of dat kruimel spul minder vonken pakt weet ik niet maar het gaat mij om de roodbruin kleurige kurk achtige gedeelte net onder de harde grijze schil . Dat is het wat je nodig hebt tenminste wat ik gebruikt heb , wil je het gaan bewerken met koken in azijn/urine en houtskool ?


Youtube kanaal "Veld vaardigheden" ;
https://www.youtube.com/channel/UCRx3EQ ... tzC44XdSVw
Gebruikersavatar
janvanloon
Berichten: 3334
Lid geworden op: 20 feb 2012, 22:09

Re: Tonderzwam

Bericht door janvanloon »

idd, oud en rot ;)

Tondelzwam:
De echte tonderzwam, hij heeft zijn naam te danken aan het feit dat we hem gebruiken als tondel.
Hij komt vooral voor op verzwakte en dode bomen.
Berk ( meest voor komend ), linde populier en beuk.
Ze kunnen van een paar centimeter tot wel 50 centimeter in doorsnee worden.
Ze vormen grote hoeden die aan de bovenzijde zwartbruin zijn.
De hoed bestaat uit een dun maar zeer hard schild.
Het okerkleurige, kurkachtig vlees wordt afgewisseld met lagen van de buisjes.

Er zijn diverse manieren om deze zwam te gebruiken.
In de oudheid maakte men er een gat in.
Het poeder dat er uit kwam sloeg men aan met marcasiet of pyriet.
Eenmaal dit branden kon men tondel aanblazen of legde men de kool in het gemaakt gat in de zwam.
Dit kooltje smeulde een hele lange tijd in de zwam.
Zo kon men vuur meenemen, eenmaal de zwam gloeit kan hij tot wel 6 a 8 uur gloeien.
​Wij gebruiken hem vooral met de ferrorod of bij de vuurslag.
Een andere manier is om hem te gebruiken als board bij de vuurboog.
Het kooltje word dan in de zwam gevormd.

Tondel gebruiken en klaarmaken:
De binnenkant is donker bruin, zacht en donzig.
Maar om hier geschikte tondel van te maken moet de kurk eerst volledig vrijgemaakt worden met een scherp mes.
Met andere woorden, u moet eerst de harde buitenschil weg snijden.
Zonder dat u te veel van de amadou laag aan de binnenkant mee weg snijdt.
​Hierna snijdt u de sporen weg.
Het geen er nu over is kunt u in fijne (2 á 3 mm dikke) laagjes snijden en goed drogen.
Soms heeft u zeer mooie vaste lapjes die u met de duimen mooi uit elkaar kunt trekken tot u een zacht soepel lapje over houdt.
Dit pakt onmiddellijk een vonk.
Andere stukken brokkelen wat meer, maar zelfs deze kunt u gebruiken om klaar te maken zoals hier onder beschreven staat.

Het prepareren van de zwam:
U kookt ze gedurende enkele uren op een heel klein vuurt in een water en as oplossing ( 50% water, 50% as )
waardoor de zwam zacht wordt, afbreekt en ook makkelijker een vonk pakt.
Daarna haal u ze uit de pan of pot en knijpt u ze uit.
Klop er rustig op met een hamer ( tak ) tot ze plat en vlak zijn.
Laat ze nu drogen. Als ze droog zijn kunt u beginnen met ze rond te plooien en te masseren om ze soepel en zacht te krijgen.
Voor u ze gebruikt kunt u ze ook even opruwen met een mes zodat ze nog beter de vonk nemen.

Een andere manier is:
Als de tondel droog is, moet deze even weken in een oplossing van paarden urine ( geurt enorm fel!).
Deze oplossing moet zeventig tot tachtig graden warm zijn.
Na een uurtje weken kan de tondel daaruit verwijderd worden om te drogen.
De zwam heeft nu de salpeter uit de urine opgenomen.
In plaats van urine kan er ook gebruik gemaakt worden van een oplossing van tien procent kalium (potassium).
Zijn de repen zwam droog, kneus ze dan met een houten hamer tot dunne lapjes.
Ook kunt u een oplossing maken van water en pure salpeterpoeder.
Begin met twee soeplepels op een liter water, laat de lapjes zwam een dag of twee weken, droog ze en probeer.
​De hoeveelheid salpeter is een uitprobeer fase. Als u te veel gebruikt heeft u een gloeiende mega kool in seconden.
Als de tondel klaar is, kan deze het beste waterdicht bewaard worden.

Na het maken van de tondel zult u zien dat u veel overschot heeft, vooral sporen.
Dit kunt u dan weer verkolen ( dit pakt ook de vonken ) maar verplintert wel snel.

Maar verkoold katoen ( of verkoold dood hout ) werk gemakkelijker en kun je snel zelf maken.


Quote: "In the school of the woods, there is no graduation day. " Horace Kephart

bushcraftexperience.be
Roely
Berichten: 1471
Lid geworden op: 26 aug 2012, 12:40

Re: Tonderzwam

Bericht door Roely »

Keurige info.
De functie van urine is inderdaad alleen voor het nitraat.

Salpeter over je reeds verkoolde katoen en weer laten drogen,.. Dat werkt mega vet. >:D


Gebruikersavatar
janvanloon
Berichten: 3334
Lid geworden op: 20 feb 2012, 22:09

Re: Tonderzwam

Bericht door janvanloon »

yeps en te veel salpeter en je hebt een super kool ;D ;D ;D


Quote: "In the school of the woods, there is no graduation day. " Horace Kephart

bushcraftexperience.be
GdoubleU
Berichten: 7
Lid geworden op: 30 jan 2019, 13:09
Locatie: Wuustwezel Antwerpen (België)

Re: Tonderzwam

Bericht door GdoubleU »

janvanloon schreef:idd, oud en rot ;)

Tondelzwam:
De echte tonderzwam, hij heeft zijn naam te danken aan het feit dat we hem gebruiken als tondel.
Hij komt vooral voor op verzwakte en dode bomen.
Berk ( meest voor komend ), linde populier en beuk.
Ze kunnen van een paar centimeter tot wel 50 centimeter in doorsnee worden.
Ze vormen grote hoeden die aan de bovenzijde zwartbruin zijn.
De hoed bestaat uit een dun maar zeer hard schild.
Het okerkleurige, kurkachtig vlees wordt afgewisseld met lagen van de buisjes.

Er zijn diverse manieren om deze zwam te gebruiken.
In de oudheid maakte men er een gat in.
Het poeder dat er uit kwam sloeg men aan met marcasiet of pyriet.
Eenmaal dit branden kon men tondel aanblazen of legde men de kool in het gemaakt gat in de zwam.
Dit kooltje smeulde een hele lange tijd in de zwam.
Zo kon men vuur meenemen, eenmaal de zwam gloeit kan hij tot wel 6 a 8 uur gloeien.
​Wij gebruiken hem vooral met de ferrorod of bij de vuurslag.
Een andere manier is om hem te gebruiken als board bij de vuurboog.
Het kooltje word dan in de zwam gevormd.

Tondel gebruiken en klaarmaken:
De binnenkant is donker bruin, zacht en donzig.
Maar om hier geschikte tondel van te maken moet de kurk eerst volledig vrijgemaakt worden met een scherp mes.
Met andere woorden, u moet eerst de harde buitenschil weg snijden.
Zonder dat u te veel van de amadou laag aan de binnenkant mee weg snijdt.
​Hierna snijdt u de sporen weg.
Het geen er nu over is kunt u in fijne (2 á 3 mm dikke) laagjes snijden en goed drogen.
Soms heeft u zeer mooie vaste lapjes die u met de duimen mooi uit elkaar kunt trekken tot u een zacht soepel lapje over houdt.
Dit pakt onmiddellijk een vonk.
Andere stukken brokkelen wat meer, maar zelfs deze kunt u gebruiken om klaar te maken zoals hier onder beschreven staat.

Het prepareren van de zwam:
U kookt ze gedurende enkele uren op een heel klein vuurt in een water en as oplossing ( 50% water, 50% as )
waardoor de zwam zacht wordt, afbreekt en ook makkelijker een vonk pakt.
Daarna haal u ze uit de pan of pot en knijpt u ze uit.
Klop er rustig op met een hamer ( tak ) tot ze plat en vlak zijn.
Laat ze nu drogen. Als ze droog zijn kunt u beginnen met ze rond te plooien en te masseren om ze soepel en zacht te krijgen.
Voor u ze gebruikt kunt u ze ook even opruwen met een mes zodat ze nog beter de vonk nemen.

Een andere manier is:
Als de tondel droog is, moet deze even weken in een oplossing van paarden urine ( geurt enorm fel!).
Deze oplossing moet zeventig tot tachtig graden warm zijn.
Na een uurtje weken kan de tondel daaruit verwijderd worden om te drogen.
De zwam heeft nu de salpeter uit de urine opgenomen.
In plaats van urine kan er ook gebruik gemaakt worden van een oplossing van tien procent kalium (potassium).
Zijn de repen zwam droog, kneus ze dan met een houten hamer tot dunne lapjes.
Ook kunt u een oplossing maken van water en pure salpeterpoeder.
Begin met twee soeplepels op een liter water, laat de lapjes zwam een dag of twee weken, droog ze en probeer.
​De hoeveelheid salpeter is een uitprobeer fase. Als u te veel gebruikt heeft u een gloeiende mega kool in seconden.
Als de tondel klaar is, kan deze het beste waterdicht bewaard worden.

Na het maken van de tondel zult u zien dat u veel overschot heeft, vooral sporen.
Dit kunt u dan weer verkolen ( dit pakt ook de vonken ) maar verplintert wel snel.

Maar verkoold katoen ( of verkoold dood hout ) werk gemakkelijker en kun je snel zelf maken.
Mooie info inderdaad Jan, bedankt! Scheelt me weer wat opzoekwerk ;D


GdoubleU
Berichten: 7
Lid geworden op: 30 jan 2019, 13:09
Locatie: Wuustwezel Antwerpen (België)

Re: Tonderzwam

Bericht door GdoubleU »

Vandaag terug het bos in getrokken en eureka, heb ze teruggevonden! Deze zijn inderdaad wel goed en héél hard die exemplaren. Ik liet er enkele hangen voor in de toekomst en nam er alvast eentje mee op te proberen. Zal dit daardoor genoeg zijn? Ik voeg even een foto toe :P

Ik vond nog iets anders ook, een duif die nog heel vers lijkt te zijn. Maar daarvoor start ik wel een nieuwe topic in een andere rubriek. Moesten jullie daar iets over kwijt kunnen kunnen jullie me daar misschien even een antwoord geven ;D

Dank jullie wel allemaal alvast voor de info!
Bijlagen
IMG_5560.JPG
IMG_5560.JPG (1.34 MiB) 5566 keer bekeken
IMG_5559.JPG
IMG_5559.JPG (1.5 MiB) 5566 keer bekeken


Roely
Berichten: 1471
Lid geworden op: 26 aug 2012, 12:40

Re: Tonderzwam

Bericht door Roely »



Plaats reactie