de vos

Jagen, waarnemen
Plaats reactie
Gebruikersavatar
janvanloon
Berichten: 3334
Lid geworden op: 20 feb 2012, 22:09

de vos

Bericht door janvanloon »

De vos (Vulpes vulpes):
De vos is familie van de hond. Een vrouwtjesvos noemt men een moer (moervos) en een mannetje een rekel. De puppy’s van vossen worden welpen genoemd/ Ondanks dat de vos familie is van de hond, is de vos de enige hondachtige die in staat is zijn klauwen in te trekken zoals katten dat doen. Een andere gelijkenis met katten zijn de ogen van de vos. Vossen hebben ovale, verticale pupillen (beter nachtzicht), in tegenstelling tot andere verwanten van de hondenfamilie. Zo is een vos bijvoorbeeld in staat om zijn nagels in te trekken, waardoor hij – net zoals katten – in bomen kan klimmen en slapen. Bovendien lopen beide op hun tenen, waardoor ze altijd erg sierlijk lijken tijdens het wandelen. Nog een overeenstemmend feit is dat beide dieren op dezelfde manier jagen. Het sluipen en het bespringen van de prooi is bij de twee erg gelijkend. Zowel katten en vossen zijn ’s nachts actiever en doordat ze beide verticale oogpupillen hebben, zijn ze goed aangepast om te zien in het donker. De vossenvacht is over het algemeen roodbruin, maar kan ook beige tot helderrood zijn, of zilverkleurig tot zwart (vooral in de bergen). De oren zijn aan de achterzijde zwart, evenals de "sokken", de onderbenen.
Sommige dieren hebben een witte staartpunt; veel vossen hebben in ieder geval enkele witte haren rond het puntje van de staart.
Op de wangen zit bij veel vossen een zwarte of bruine "traandruppel". Sommige dieren hebben een staalgrijze keel en buik, met een witte ster op de borst. In de paartijd heeft het vrouwtje, de moervos, een roze glans over de vacht aan de onderzijde.
De vos heeft een slanke snuit en puntige rechtopstaande oren waarmee hij een klok hoort tikken op 36 meter afstand. De staart is lang, dik en ruig. Hij heeft een schouderhoogte van 35 tot 40 centimeter en staat hoog op de poten. Hij heeft een kop-romplengte van 58 tot 90 centimeter met een staart van 32 tot 48 centimeter. Hij weegt zes tot tien, soms vijftien kilogram. Mannetjes zijn over het algemeen groter dan vrouwtjes. Ze kunnen gemiddeld zo'n 12 jaar worden.
De vos heeft aan beide kanten van de staart geurklieren. Eén paar zit vlak boven de anus, een ander boven op de staart. De afscheiding van die laatste klier zou de geur van viooltjes hebben en wordt daarom de vioolklier genoemd
De vos kan zich goed aanpassen en komt in bijna elke habitat voor: woestijnen, toendra's, moerassen, gebergten, duinen en landbouwgebieden. Ook komt de vos ook voor in stedelijk gebied, voornamelijk in buitenwijken, waar huizen grote tuinen hebben, en in stadsparken. Vossen hebben snorharen op hun neus, net zoals honden en katten. Raar genoeg is dat niet de enige plaats, want snorharen bij de vos bevinden zich ook nog eens op hun poten. Hierdoor is de vos beter in staat om zijn weg te vinden en is hij zeer gevoelig voor alle trillingen rondom hem. De vos gebruikt meer dan 40 soorten geluiden. Het meest opvallende en angstaanjagende geluid is een luide schreeuw. Daarnaast produceert de vos nog tientallen andere stemgeluiden om zijn soortgenoten te roepen, alarm te slaan en natuurlijk om te pronken bij de vrouwtjes.
pitanie_lis_1.jpg
pitanie_lis_1.jpg (92.03 KiB) 8697 keer bekeken
Vos met prooi
Vossen zijn uitstekende jagers en dat hebben ze te danken aan hun speciale gave, waarbij ze zich orienteren via het magnetisch veld van de aarde. Dit veld kunnen ze waarnemen in een soort schaduw-cirkel rondom hen, dat een trigger doorgeeft wanneer een prooi verderop geluid maakt. De vos vangt dit op via de trillingen en kan daardoor héél precies op zijn prooi springen. Er zijn meer dieren die het magnetisch veld van de aarde waarnemen (denk maar aan een duif!), maar een vos ‘ziet’ het magnetisch veld, als een soort ring van schaduw in zijn ogen. Tijdens het jagen gebruikt hij deze eigenschap om zijn prooi vanuit de beste richting te besluipen. Een vos heeft blijkbaar de meeste kans om zijn prooi te doden als hij deze besluipt vanuit het noordoosten. Vossen jagen solitair, meestal 's nachts en in de schemering, maar in onverstoorde gebieden jaagt hij liever overdag. De vos is een opportunist: hij eet bijna alles. Hij kan hard rennen, tot zestig kilometer per uur, alhoewel zes tot dertien kilometer per uur de normale snelheid is.
Zijn prooien zijn meestal kleine en middelgrote prooidieren, zoals grote kevers, muizen, konijnen, hazen, vogels, eieren, regenwormen, egels. Maar ook vruchten zoals braam en zelfs afval staat op het menu.De vos negeert kikkers, padden en mollen en spitsmuizen... kwestie van smaak.
Dagelijks moet een vos ongeveer vijfhonderd gram aan voedsel binnenkrijgen. Een vos doodt soms meer dan hij nodig heeft. Vooral op plaatsen waar meerdere prooidieren op elkaar zitten en niet kunnen ontsnappen, kan hij een ware slachtpartij aanrichten, bijvoorbeeld in kippenhokken of kolonies van grondbroedende vogels als kokmeeuwen. Voedselresten worden begraven en later weer opgezocht, maar de vos legt geen voedselvoorraden aan. Een vos is meestal zeer succesvol in het terugvinden van begraven voedsel.

Leven in groep:
De vos leeft meestal in een groep van zo'n zes dieren. Een dominante rekel (mannetjesvos) en een dominante moervos (vrouwtjesvos) worden begeleid door meerdere moervossen, waarschijnlijk uit vorige worpen. Meestal zijn alle vrouwtjes in een groep aan elkaar verwant. Rekels worden, zodra ze volwassen zijn, uit de groep verjaagd. De ondergeschikte moervossen zijn helpers, die helpen met de opvoeding van de jongen ( extra wijfjes of tantes brengen zelf geen nest groot maar brengen wel voedsel aan voor de jongen van het dominante vrouwtje ). Maar soms gebeurt het in een groep dat er toch meerdere nesten zijn. De worpen worden dan vaak samengevoegd tot één groep welpen, die bij alle moervossen mogen zogen.
Het territorium kan tot 12 km² bedragen, al naargelang van voedselaanbod, veilige nestplaatsen en dergelijke. Hun leefplek wordt afgebakend met geursporen, voornamelijk urine en uitwerpselen, die worden geplaatst op duidelijk zichtbare en ruikbare plaatsen, maar vooral op vaak gebruikte plaatsen. Over het algemeen bakenen alleen de dominante moervossen het territorium af met urine.
De vos kan ten minste 28 verschillende geluiden voortbrengen en kent ook een groot aantal houdingen om mee te communiceren. Onderdanige vossen houden bijvoorbeeld de oren naar achter, de mond lichtelijk open met opgetrokken lippen en kwispelen bochtig met hun staart. Agressieve vossen plaatsen de oren zijdelings en houden de mond wagenwijd open.

Hol
Vossen leven in een hol. Het hol is zelf gegraven of van een konijn of een das. De doorsnee van de pijp (gang naar het hol) is ongeveer 20 cm. Het komt voor dat vossen zelfs hun hol delen met konijnen en dassen. Een zelfgegraven hol bevindt zich meestal in een zandbank, onder een omgevallen boom, tussen boomwortels of onder rotsen en heeft vaak twee tot vier ingangen.
Een groot hol, met meerdere ingangen, wordt een ook een burcht genoemd. Meestal gebruiken alleen drachtige vrouwtjes het hol. Buiten het voortplantingsseizoen verblijft de vos overdag meestal op beschutte plaatsen. Een vossenhol ruik je zeer fel.
fox-den.jpg
fox-den.jpg (690.09 KiB) 8697 keer bekeken
Voortplanting
Vossen zijn vaak monogaam ( 1 partner ). De paartijd vindt plaats in de winter, wanneer de vrouwtjes gedurende slechts een tot zes dagen vruchtbaar zijn en mannetjes op hun vruchtbaarst zijn. De jongen worden na een draagtijd van 51 tot 56 dagen in de lente (tussen maart en mei) geboren. Het hol wordt soms gedeeld door drachtige vrouwtjes.
Een worp telt meestal 4 tot 6 welpen. Worpen van 5 tot 8 jongen komen ook voor, bij uitzondering zelfs 10. Dit aantal is afhankelijk van het voedselaanbod. In gebieden met veel vossen zijn de worpen kleiner. Bij de geboorte zijn de jongen blind en doof en wegen ongeveer 100 gram. Ze hebben bij de geboorte een donkere fluwelen vacht, stompe snuitjes en kleine oren. De eerste twee tot drie weken zijn de jongen volledig afhankelijk van hun moeder. De vader en de helpers brengen de eerste dagen voedsel voor de moeder; nadat de jongen gespeend zijn, helpt ook de moeder mee.

Jongen:
Na elf tot veertien dagen gaan de ogen open. De eerste maand zijn de ogen blauw van kleur, maar later worden ze bruin. Als de welpen vier weken oud zijn, groeien de neus en oren snel en komt er een rossige glans over de vacht. Ze eten rond deze tijd hun eerste vaste voedsel. Na zes weken worden de welpen gespeend en na zeven tot acht weken hebben ze het volledige melkgebit.
Na zes maanden zijn jonge vossen op het oog niet meer te onderscheiden van volwassen dieren. Tegen de herfst zijn de jongen volwassen en gaan ze een eigen territorium zoeken. Na tien maanden zijn ze geslachtsrijp.
Enkele weken na de geboorte verhuist de moeder haar jongen vaak naar een ander, groter hol. Het mannetje verblijft niet bij het vrouwtje en de jongen in het hol maar brengt wel voedsel aan voor haar en de jongen.

Bedreiging en levensverwachting
De meeste vossen worden echter niet ouder dan 3 jaar. Jacht is de voornaamste doodsoorzaak. Ook worden veel vossen slachtoffer van het verkeer. Ziektes waaraan vossen kunnen lijden zijn bijvoorbeeld schurft en hondsdolheid. Verder zijn ze ook drager van vlooien, teken en een serie parasieten waarvan de vossenlintworm de belangrijkste is (tot 4 verschillende soorten per vos). De vos ondervindt geen schade van deze lintworm.
Fox den.jpg
Fox den.jpg (304.33 KiB) 8697 keer bekeken
Vos als huisdier
De vos is niet geschikt als huisdier en is meestal mensenschuw, hoewel ze in sommige omgevingen bedelgedrag kunnen aanleren.
In België mag het dier niet zonder erkenning als huisdier worden gehouden. In veel landen worden vossen gefokt voor hun pels,
met name in China en Finland. In Nederland en België is dit verboden.

Hoe krijg je de vos te zien?
Om een levende vos te spotten, moet je in het duister op stap. De vos is immers vooral in het schemerduister en ’s nachts actief.
Het gros van de waarnemingen heeft betrekking op toevallige ontmoetingen, vaak in het licht van de autolampen. Voor vossenspeurders kunnen ook de typische uitwerpselen, de sterke, ranzige vossengeur en het nachtelijk geblaf je op het juiste spoor zetten om een vos te zien te krijgen.
De vos is een hondachtige en zijn pootafdrukken lijken op die van een hond. Toch zijn er een paar duidelijke verschillen: het middenvoetkussen is ongeveer tweemaal zo groot als een teenkussen (bij hond ongeveer drie maal) en de nagelafdrukken zijn erg scherp (stomp bij hond). Ook is de afdruk van een vos veel slanker (eivormig) terwijl die van een hond meer cirkelvormig is.

Weetjes
In Vlaanderen is de vos (na de egel) het belangrijkste verkeersslachtoffer onder de zoogdieren.

Gemiddeld worden elk jaar op 668 verkeerslachtoffers gemeld.

Velen kennen het middeleeuwse verhaal van de sluwe vos Reinaert. Dit verhaal deed het imago van de vos geen goed. Hij zou een sluw en bedrieglijk dier zijn, die graag eieren rooft en pluimvee doodt. Verdient de vos deze slechte reputatie? Niet echt. Marters, bunzings, nertsen, hermelijnen en roofvogels noemt men niet ‘sluw’ of ‘bedrieglijk’, maar zij stelen evengoed eieren of doden pluimvee. Hieronder een aantal interessante ‘vossen weetjes’ op een rij.

De Poolvos is de witte variant van de vosfamilie. Hij leeft op de Noordelijke ijsvlakten en kan bijzonder lage temperaturen weerstaan. Een Poolvos kan zonder problemen temperaturen verdragen tot -70 graden, dankzij zijn speciale vacht. Hij heeft zelfs vacht tussen zijn voetkussentjes om hem warm te houden!

De kleinste vossensoort ter wereld is de Woestijnvos, ook wel de Fennec vos genaamd. Deze diertjes worden niet groter dan een kitten en wegen ongeveer 1,2 kilogram als ze volwassen zijn. Toch zijn de oren van de Woestijnvos uitzonderlijk groot. Die hebben echter nog een ander doel naast het uitzonderlijk goed horen van prooidieren. Zijn grote oorschelpen zorgen er namelijk voor dat hij het teveel aan lichaamswarmte kwijt kan spelen. Dat kan namelijk wel handig zijn in de woestijn…

De grijze vos is de enige hondensoort die in bomen kan klimmen!
vos.jpg
vos.jpg (189.89 KiB) 8697 keer bekeken


Quote: "In the school of the woods, there is no graduation day. " Horace Kephart

bushcraftexperience.be
Gebruikersavatar
Roel
Berichten: 2312
Lid geworden op: 10 apr 2010, 19:58

Re: de vos

Bericht door Roel »

Voor het vangen van hazen hebben wij een poes...
Uiteraard een jonkie, maar toch... ;-)
DSCF9944.JPG
DSCF9944.JPG (2.74 MiB) 8338 keer bekeken


Gebruikersavatar
ger010
Berichten: 2732
Lid geworden op: 03 dec 2009, 12:25
Locatie: Hoogvliet
Contacteer:

Re: de vos

Bericht door ger010 »

Wat een prachtig verhaal en schitterende foto.
Nou ja het konijn zal minder enthousiast geweest zij ;-)

Afgelopen trip een vos voorbij zien rennen wat
was die snel en net als de hond zijn staart helemaal gestrekt.

Hij schrok overigens niet van ons, verder niet kunnen zien
van wat wel.


Afbeelding
Gebruikersavatar
Tim
Berichten: 1159
Lid geworden op: 14 jul 2015, 16:34

Re: de vos

Bericht door Tim »

Hey,

De jagers in NL zouden dezelfde vrijheid moeten krijgen als een katteneigenaar zijn kat geeft.

No offense Roel, maar ik hoop dat je de jonge haas op gaat eten.

Tim

(Srry, geen kattenliefhebber om deze reden.)


If you are not willing to be a fool, you can't become a master.
Gebruikersavatar
Roel
Berichten: 2312
Lid geworden op: 10 apr 2010, 19:58

Re: de vos

Bericht door Roel »

Hoe moet ik als katteneigenaar dan mijn katten de "vrijheid" geven om al dan niet een haas te vangen?
Ik heb niets tegen jagen, ook niet door mijn poes.... ;-)


Gebruikersavatar
Tim
Berichten: 1159
Lid geworden op: 14 jul 2015, 16:34

Re: de vos

Bericht door Tim »

Hmm,

Vind ik wat een onwetende vraag. Geen dergelijke vrijheid geven natuurlijk, dat is je verantwoordelijkheid als eigenaar van een huisdier. Want als het een hond zou zijn, is het ineens niet okay dat ie een jong beest dood bijt.

Maar goed, we komen er toch niet uit. Je hebt geluk dat ik je buurman niet ben. Ik deel je visie op jagen en exoten ;-)

Tim


If you are not willing to be a fool, you can't become a master.
Gebruikersavatar
Roel
Berichten: 2312
Lid geworden op: 10 apr 2010, 19:58

Re: de vos

Bericht door Roel »

@Tim, zoals je wel weet is een hond een ander dier dan een kat. Dat bedoel ik niet flauw, maar enkel om aan te geven dat je nu eenmaal een hond kan leren om iets niet te doen, of juist wel. Op dit moment heb ik geen hond, maar de honden die ik eerder had liepen zonder riem, die bleven naast. De voormuur van het huis was de grens van hun terrein, daar had ik geen hek voor nodig. Mijn honden zouden nooit een haas pakken zonder mijn toestemming, of welk dier dan ook. Maar met poezen is zulks nu eenmaal onmogelijk. Je kunt een poes niet leren om naast te blijven en hun territorium reist met ze mee. Vandaar ook de uitdrukking, 'een hond heeft een baas, een poes personeel...' ;-)
Nadeel van poezen is dat ze ook de zangvogeltjes pakken als ze de kans krijgen. Groot voordeel hier op de boerderij, ze vangen een enorm aantal muizen en ratten. Wat door ons dan weer zeer op prijs wordt gesteld.... :-)

P.s. Hoezo heb ik geluk dat je mijn buurman niet bent? Misschien waren we heel leuke buren...


Gebruikersavatar
Tim
Berichten: 1159
Lid geworden op: 14 jul 2015, 16:34

Re: de vos

Bericht door Tim »

Roel,

Je hebt gelijk, beetje verkeerd geschreven. Wij zouden het prima kunnen vinden.

Je poes zou mijn territorium 1x betreden en met een emotionele herinnering terug komen. En ze kunnen echt wel wat leren, de buurkatten komen, zelfs in hun eigen territorium, niet meer bij mij in de buurt 8-). De truuk is schrik en geur. Geweld is niet nodig.

Tim


If you are not willing to be a fool, you can't become a master.
Gebruikersavatar
Roel
Berichten: 2312
Lid geworden op: 10 apr 2010, 19:58

Re: de vos

Bericht door Roel »

Emotionele herinneringen.... daar kan ik wel wat mee.... ;D


Gebruikersavatar
Oude.Wilg
Berichten: 561
Lid geworden op: 09 nov 2018, 19:48

Re: de vos

Bericht door Oude.Wilg »

Beste Janvanloon,

Wat weer een aandeel, prachtig.
--------------------------------------
De moeder van mijn moeder, hadden een huis aan de bosrand in Zeist, ze gaf haar poes, begrijp me niet verkeerd, de opdracht,,,,,,, ga jij maar even een konijntje halen, en de poes deed het, het konijntje werd geslacht en de poes kreeg de organen, het was dus een jachtpoes. ;D ;-)
Ook ging mijn opa nog wel eens op jacht, of hij er ook op uit gestuurd werd door oma weet ik niet.


Mvg,
De Oude.Wilgen.
Gebruikersavatar
Martin Outdoors
Berichten: 2192
Lid geworden op: 03 apr 2014, 18:26
Locatie: Waar ik vanavond slaap.

Re: de vos

Bericht door Martin Outdoors »

Wauw , als die kat van ons eens een opdracht zou uitvoeren bel ik het circus en het journaal ;D


Youtube kanaal "Veld vaardigheden" ;
https://www.youtube.com/channel/UCRx3EQ ... tzC44XdSVw
Gebruikersavatar
Oude.Wilg
Berichten: 561
Lid geworden op: 09 nov 2018, 19:48

Re: de vos

Bericht door Oude.Wilg »

Doe dat maar niet ben je zo je kat kwijt, wie wil er nauw niet zo'n kat.


Mvg,
De Oude.Wilgen.
Gebruikersavatar
Tim
Berichten: 1159
Lid geworden op: 14 jul 2015, 16:34

Re: de vos

Bericht door Tim »

Hahahhaa,

Ik niet...

Tim


If you are not willing to be a fool, you can't become a master.
Gebruikersavatar
Martin Outdoors
Berichten: 2192
Lid geworden op: 03 apr 2014, 18:26
Locatie: Waar ik vanavond slaap.

Re: de vos

Bericht door Martin Outdoors »

LOL ;D ;D


Youtube kanaal "Veld vaardigheden" ;
https://www.youtube.com/channel/UCRx3EQ ... tzC44XdSVw
Gebruikersavatar
arjuna
Berichten: 538
Lid geworden op: 26 jan 2016, 20:46

Re: de vos

Bericht door arjuna »

@ jan

Is het niet eens tijd voor een bron vermelding , wel zo netjes .

Koen

Ps

heb nog geen antwoord mogen lezen of de kruiden en hun werking en vooral de dosis ;-)


Plaats reactie